Van werkonbekwaamheid en gewrichtsklachten tot angst en depressie
Als je IBD hebt, zit je met heel wat vragen. Zoals: hoe zit het met je uitkering als je werkonbekwaam bent? Of: is het normaal dat je vaak angstige of zelfs depressieve gevoelens hebt? Hoe zit het met die pijn in je gewrichten? En wat als je kind Crohn of colitis heeft? Die onderwerpen kwamen aan bod op de infodag van het Onze-Lieve-Vrouwziekenhuis in Aalst.
IBD bij kinderen
De eerste spreker op de infodag is dokter Christine Van Hemelrijk. Zij studeerde kindergeneeskunde aan de UGent, en werkt nu als kinderarts in het Onze-Lieve-Vrouwziekenhuis. “We zien dat meer en meer kinderen de diagnose van Crohn of colitis krijgen”, vertelt ze. “Meestal zijn die tussen de elf en de 16 jaar, soms zelfs jonger.”
Werkonbekwaam door IBD
De volgende spreker is dokter Chantal Castelein. Zij werkt als arts-directeur bij het RIZIV, het Belgische Rijksinstituut voor ziekte en invaliditeitsuitkering. “Wij zorgen voor een vervangingsinkomen voor loontrekkenden, zelfstandigen en contractuele ambtenaren. De uitbetaling zelf gebeurt via je ziekenfonds.”
“Het eerste jaar dat je ziek bent, noemen we primaire arbeidsongeschiktheid”, gaat ze verder. “Je behandelende arts zorgt dan voor een ziekteattest. Dat bezorg je zowel aan je werkgever als aan je ziekenfonds.”
Als je tijdens dat eerste jaar opnieuw gaat werken, maar binnen de 14 dagen opnieuw ziek bent, dan ben je hervallen. “Dan moet je opnieuw een ziekteattest van je behandelende arts binnenbrengen bij je ziekenfonds.”
“Je ziekenfonds keurt de arbeidsongeschiktheid goed”, zegt dokter Castelein. “Het kan zijn dat je daarvoor een oproep krijgt voor een medisch onderzoek. Dan ga je op consultatie bij een adviserend arts van je ziekenfonds. Die arts beslist of je opnieuw aan de slag kan of niet.”
Wat als je opnieuw aan de slag wil?
“Je behandelende arts kijkt samen met jou of je opnieuw aan de slag kan”, zegt dokter Castelein. “Hij of zij kent jou het beste. Pas als die voelt dat je er klaar voor bent, zowel medisch als psychisch, zorgt je arts voor een verslag voor je ziekenfonds.”
Voor mensen die opnieuw aan de slag gaan, bestaan heel wat verschillende mogelijkheden. Voor meer details kan je hiervoor terecht bij de patiëntenvereniging of bij je ziekenfonds.
Na het eerste jaar arbeidsongeschiktheid
“Elke arbeidsongeschiktheid die langer dan een jaar duurt, noemen we invaliditeit”, legt dokter Castelein uit. “Het is de Geneeskundige Raad voor Invaliditeit die beslist of je intreedt in invaliditeit of niet, en die bepaalt hoe lang.”
IBD en gewrichtsklachten
Crohn of colitis speelt zich niet alleen af in je darmen, weet dokter Isabelle Ravelingien. Zij is reumatoloog in het OLV-ziekenhuis, en heeft heel wat IBD-patiënten. “Wij vormen een team met de dermatoloog, reumaverpleegkundige, gastro-enteroloog, radioloog, IBD-nurses enzovoort”, legt ze uit. “Wij zitten heel regelmatig samen om de behandelingen op elkaar af te stemmen.”
Zij maakt een belangrijk onderscheid tussen artritis en artrose. “Heel veel mensen hebben last van artrose, dat is een typische ouderdomsklacht en bevindt zich ter hoogte van je kraakbeen. Artritis is een immuunziekte, net als IBD. Als je last hebt van artritis, dan heb je gewrichtsontstekingen.”
Heel typisch voor iemand met reuma, is de pijn ‘s nachts. Dokter Ravelingien: “De pijn neemt toe als je zit of ligt. ‘s Nachts word je wakker van de pijn, en moet je even opstaan, een toertje maken. Dan merk je dat de pijn verbetert. Heel vaak bevindt die pijn zich in de lage rug.”
Angst en depressie bij IBD-patiënten
De vierde spreker is psychologe Bep Keersmaekers. Zij werkt in het UZ Leuven, en ziet uitsluitend IBD-patiënten. Bep: “Het is zo dat IBD-patiënten veel vaker last hebben van angst en depressie dan de algemene bevolking.”
Waarom dat zo is? “Eigenlijk kan je de diagnose van een chronische ziekte zien als een rouwproces”, legt ze uit. “Je neemt afscheid van je gezonde zelf. De meeste mensen zien zichzelf als sterk en gezond. Daar twijfelen ze niet aan. Het is best wel moeilijk om dan ineens zoiets kwetsbaar als een ziekte te aanvaarden. Op dat moment moet je een nieuw zelfbeeld creëren.”
“Je mág rouwen”, benadrukt Bep. “Veel mensen hebben dat net nodig.” Lees meer over angst- en depressieve gevoelens en hoe je ermee omgaat.
Nieuwe behandelingen voor IBD
Hoorde jij al over biologicals of biosimilars? “Dat zijn beiden biologische geneesmiddelen,”, sluit gastro-enteroloog van het OLV-ziekenhuis dokter Stijn Vanden Branden de infodag af. “Ze zijn een echte revolutie in de gezondheidszorg. Ze bestaan uit levend materiaal: eiwitten, gemaakt in cellen van dieren, planten, schimmels of bacteriën.”
Ze worden met andere woorden niet op de klassieke scheikundige manier geproduceerd, maar biologisch. “Klassieke geneesmiddelen zijn heel eenvoudig opgebouwd, in tegenstelling tot biologische geneesmiddelen: die hebben een heel complexe structuur.”
Naast de biologicals heb je sinds kort ook de biosimilars. “Dat zijn kopieën van de originele biologicals”, vertelt dokter Vanden Branden. Ze zijn beschikbaar zodra de marktbescherming van de biologicals is verlopen. “Ze zijn even veilig en effectief: net als biologicals ondergaan ze een grondig traject ter goedkeuring.”