Zo ga je om met een chronische darmziekte binnen je relatie

Close,Up,View,Of,Couple,Holding,Hands,,Loving,Wife,Supporting

Last van je darmen, vermoeidheid, bang voor een ongelukje… Crohn of colitis kan een grote impact hebben op je levenskwaliteit. Tegelijkertijd kan het ook je relatie beïnvloeden. Hoe ga je daarmee om? Seksuologe en relatietherapeute Els Pazmany geeft tips tijdens een webinar van CCV-vzw.

“We vergeten dat Crohn of colitis ulcerosa niet alleen jouw leven beïnvloedt, maar ook dat van je partner”, valt Els met de deur in huis.

Niet alleen fysiek, ook emotioneel valt het soms zwaar om te leven met Crohn of colitis. Els: “De fysieke ongemakken en pijn in je darmen en de vermoeidheid zorgen er soms voor dat je vertrouwen verliest in je lichaam. Dan twijfel je aan je zelfwaarde, en kan je depressieve gevoelens krijgen.”

De invloed van Crohn en colitis op je relatie

Maar de ziektes beïnvloeden dus ook je partner, en jouw relatie met je partner. Els: “Jouw opstoten kunnen ook de vrijheden van je partner beperken. Zo zien we dat partners zichzelf soms aan de kant schuiven om het gezin mee draaiende te houden. Daardoor doen ze misschien minder vaak buitenshuis. Of ze voelen zich machteloos omdat ze jou pijn zien lijden. Hoe ga je daarmee om als koppel?”

Het zet alleszins jullie relatie onder druk, legt Els uit. “Wat we dan vaak zien, is dat mensen vijandiger reageren dan dat ze eigenlijk zouden willen. Vanuit vermoeidheid of vanuit onmacht. En dan raak je gevangen in een negatieve interactiecirkel.”

Zo geraak je in een negatieve spiraal

Die interactiecirkel toont hoe jij en je partner elkaar continu beïnvloeden. Je gaat een interactie aan met elkaar, bewust of onbewust en zowel verbaal als non-verbaal. “Stel. Je bent moe of hebt last van je darmen, en trekt je daarom terug”, geeft Els als voorbeeld. “Onbewust ben je afstandelijk tegenover je partner, misschien omdat je hem of haar niet wil belasten. Maar misschien heeft je partner op dat moment net nood aan nabijheid, en voelt die zich verlaten door jou. In plaats van dat uit te spreken, wordt je partner boos. Daardoor trek jij je nog meer terug, wordt je partner nog bozer, enzovoort. Zo beland je in die negatieve spiraal.”

Het probleem is dat partners vaak niet praten over die diepere emoties. Terwijl het net zo belangrijk is om die uit te spreken, benadrukt Els: “Anders komen je zichtbare en onzichtbare emoties niet overeen, en weet je partner niet wat er echt in je omgaat.”

Als koppels in dat interactiepatroon verstrikt raken, leidt dat tot moeilijkheden. Els kan het niet genoeg benadrukken: “Praat met elkaar. Thuis, of via gesprekstherapie. Alleen als je echt uitspreekt hoe je je voelt, kan je uit die negatieve spiraal komen.”

Zo geraak je uit de negatieve spiraal

Makkelijk gezegd, maar hoe doe je dat dan precies? Els: “Zeg je partner bijvoorbeeld: ik voel me moe, ik heb pijn. En daardoor kan ik niet mee. Ik wil je niet op afstand houden, maar als ik nu rust, dan krijg ik weer energie. Dan kan ik er de volgende keer misschien wél bij zijn. Ik heb er nood aan dat jij aanvaardt hoe ik me voel, en dat jij uitspreekt dat je me nodig hebt.

En dan zegt je partner misschien: sorry dat ik zo kwaad was. Ik heb dingen gezegd die ik niet meende. Maar je bent belangrijk voor mij, dus ik wil je dichtbij mij. Ik wil samen met jou dingen doen.”

Als je zo communiceert, zegt Els, voer je een gesprek van verbinding, van begrip. “IBD is een uitdaging voor koppels. Maar zij die open spreken over hun diepere emoties, krijgen een sterker gevoel van verbinding.”

Tips voor een goede relatie:

  • Communiceer over je verlangens en wensen binnen je relatie. Vermijd daarbij kritiek, minachting en een defensieve houding. Negeer je partner niet, en vertrek vanuit een ik-boodschap.
  • Spreek je nood aan zelfzorg uit. Wil je vroeg in bed? Zeg waarom.
  • Als je weet wat je partner denkt en voelt, heb je meer begrip voor elkaar
  • Spreek met je partner over hoe jij je relatie beleeft.
  • Zit je in de negatieve spiraal? Het is niet te laat om je band te herstellen of versterken!

Els sprak tijdens de webinar ook over de impact van IBD op je seksleven of je seksualiteit