Over prikkelbare darmen bij Crohn en colitis

362d9697-a9ff-4838-ae90-a5f0af483465

Prikkelbare darmen of toch Crohn of colitis? Op welke aandoening wijst aanhoudende buikpijn? En wat zijn de oorzaken? Die vragen kwamen aan bod tijdens de zesde West-Vlaamse inflammatoire darmziekte-infoavond.

Meer dan 200 patiënten en geïnteresseerden zakten af naar AZ Sint-Lucas in Brugge voor de zesde IBD-infoavond. Het is de grootste opkomst in al die jaren. En online volgden er nog eens tientallen mee. De avond is een samenwerking tussen de West-Vlaamse ziekenhuizen AZ Oostende, AZ Delta, AZ Groeninge, AZ Sint-Lucas, AZ Sint-Andries, AZ Sint-Jan en Sint-Jozefskliniek.

Annelore Leplae is een van de IBD-verpleegkundigen die de avond organiseerde. Zij zorgde er onder andere voor dat de aanwezige diëtisten hapjes voorzagen: zelfgemaakte granola met plantaardige yoghurt en bananenbrood, om er maar enkele te noemen. De diëtisten stonden ook paraat aan de stand in de zaal om meer info te geven aan de aanwezigen.

Wat is het prikkelbaredarmsyndroom?

‘What’s in a name?’, luidt de presentatie van Dr. Julie Busschaert (AZ Sint-Lucas). Zij is de eerste spreker van de avond, en heeft het over het verschil tussen het prikkelbaredarmsyndroom (IBS) enerzijds en inflammatoire darmziekte (IBD) zijnde de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa (IBD) anderzijds. De namen verschillen amper. Maar hoe verschillend zijn de aandoeningen?

“De symptomen van het prikkelbaredarmsyndroom herken je vrij gemakkelijk”. “Zoals buikpijn die opvallend beter of net slechter wordt na een toiletbezoek. Je hebt afwisselend last van diarree en constipatie, voelt je opgeblazen of hebt een opgezette buik en hebt last van winderigheid. Ongeveer 10 tot 15 procent van de Belgische bevolking heeft een prikkelbare darm. Alleen al in deze zaal zouden dus meer dan 20 personen aan deze aandoening lijden.”

Vooral jonge vrouwen

Opvallend is dat het prikkelbaredarmsyndroom of IBS meer voorkomt op jongere leeftijd en vaker bij vrouwen. De impact op de levenskwaliteit is groot. Vooral op sociaal vlak. “Verwar het niet met een voedselallergie”, vult Dr. Busschaert aan. “Dat valt in een heel andere categorie. Iemand met een pindanotenallergie krijgt volledig andere symptomen als die pinda’s eet.”

De symptomen zijn niet dezelfde als die van IBD. Wél kan het zijn dat je Crohn of colitis hebt, én lijdt aan het prikkelbaredarmsyndroom. Meer zelfs: ongeveer een derde van de IBD-patiënten heeft klachten van het prikkelbaredarmsyndroom. Ze bestaan dan naast elkaar. Maar IBS gaat niet over in IBD.”

Hoe ontstaat het prikkelbaredarmsyndroom?

“Dat is niet helemaal duidelijk”, vertelt Dr. Busschaert. “Wel weten we dat het darmkanaal verstoord is. Dat kan psychologisch zijn, door stress of angst, of door het microbioom in je darmen. Bijvoorbeeld door voeding of antibiotica. De link tussen onze darmen en hersenen wordt vaak onderschat. De darmen sturen prikkels naar de hersenen, én onze hersenen sturen onder invloed van stress signalen naar onze darmen. Ook dat kan problemen veroorzaken. We noemen dat de brain-gutaxis.”

Hoe stelt een arts de diagnose van het prikkelbaredarmsyndroom?

Dr. Busschaert: “Dan doen we een bloedname. Er is geen specifieke test om het prikkelbaredarmsyndroom op te sporen, maar we kunnen wel bepaalde zaken uitsluiten, zoals de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa. Meten we een ontsteking in het bloed, dan weten we dat er meer aan de hand is. Ook andere zaken kunnen we uitsluiten, zoals een glutenallergie, schildklierproblemen… Daarnaast analyseren we de stoelgang, en kijken we bijvoorbeeld of een parasiet de klachten kan verklaren.”

Hoe behandel je het prikkelbaredarmsyndroom?

“Ik stel de mensen eerst gerust. Het zit niet tussen je oren”, verzekert Dr. Busschaert. “Samen zoeken we naar de oorzaak. Maar een patiënt moet weten dat IBS geen effect heeft op lange termijn. Voor psychologische triggers kan yoga helpen, een bezoek aan een psycholoog of cognitieve gedragstherapie. Andere symptomen onderdrukken we met medicatie. Voor het microbioom in de darmen kun je ook probiotica nemen, maar daarover is weinig wetenschappelijk onderzocht. Een gepersonaliseerd dieet kan je helpen om te achterhalen wat voor jou de trigger is.”

Disclaimer:

Deze tekst bevat samenvattingen van presentaties gehouden tijdens de West-Vlaamse IBDinfodag op 25 april 2024. De inhoud van deze tekst weerspiegelt de standpunten en meningen van de respectievelijke sprekers en niet noodzakelijk dat van Takeda Belgium. Hoewel er alles aan is gedaan om de juistheid van de verstrekte informatie te waarborgen, aanvaarden wij geen verantwoordelijkheid voor eventuele fouten in de inhoud. Lezers worden aangemoedigd om de informatie onafhankelijk te verifiëren.

C-ANPROM/BE/IBDD/0339 – Jan 2025